شیخ صدوق این حدیث را می آورند که چون قیامت شد، پیغمبر میفرمایند: علی جان من و شما و جبرائیل برسر صراط مینشینیم و هرکس را بر سر صراط آوردند آنجا شما بین خود و آتش تقسیم میکنید. یکی_یکی(هذا لی، هذا لک)به آتش میگویی این مال من و این مال تو... .

   خب سوال اینه که شیخ صدوق سند این کلامش از کجاست؟

(میخواهیم حدیثی بخوانیم با دو سند) یکی از کتاب معانی الاخبار  از شیخ صدوق و یکی هم از علامه مجلسی (جلد هشتم از بهار صفحه ی 66)

در این حدیث، " مفضل بن عمر" میگوید: از امام صادق(ع) درباره ی صراط سوال کردم ، فرمودند: صراط همان طریق به سوی معرفت و شناخت خداوند متعال است. 

سپس افزود: «هُما صراطان صراطٌ فی الدُّنْیا، وَ صراطٌ فی الاخرَه ، فَامَّا الصَّراطُ الَّذی فی الدُّنیا فَهُوَ الامامُ الْمَفْروضُ الطّاعَه، مَنْ عَرَفَهُ فی الدُّنْیا وَ اقْتَدَی بهُداهُ مَرَّ عَلَی الصَّراط الَّذی هُوَ جسْرَ جَهَنَّمَ فی الاخرَه، وَمَنْ لَمْ یَعْرفَهُ فی الدُُّنْیا زَلَّتْ قَدَمُهُ عَن الصَّراط فی الاخرَه، فَتَرَدَّی فی نار جَهَنَّمَ» (معانی الاخبار/32)

*دو صراط است، صراطی در دنیا و صراطی در آخرت ، و اما صراط در دنیا همان امام واجب الاطاعه است، هر کس او را بشناسد و به هدایت او اقتدی کند از صراطی که پلی است بر جهنم در آخرت می گذرد، و هر کس او را در دنیا نشناسد قدمش بر صراط آخرت میلرزد و در آتش جهنم سقوط میکند.

ما همش میگیم اهدنا صراط المستقیم . فرمودند اون صراطی که در دنیاست آن امامی ست که اطاعتش واجب است(همان که ما بِهِش میگیم حجت الهی) .

پس اولاً صراط امام است، ثانیاً صراط طریقی به سمت معرفتِ خداوند است. و امام بارها فرمودند: با ما ، خدا عبادت می شود. با ما ، خدا شناخته میشود.

صراطِ در دنیا همون صراطِ در آخرت است. پس وقتی میگیم اهدنا صراط المستقیم ..... و در قیامت هم مرا از مسیر عبور بده، آنها دوتا چیز نیست، یک حقیقت است، عرض کردیم که آخرت آینه ی دنیاست. حالا اون کسی که به این امامِ معصوم اعتقاد پیدا کرد و اقتدا کرد، این میتواند در قیامت از صراطِ بر فرازِ جهنم عبور کند. وگرنه اونهایی که از صراط منحرف شدند سقوط میکنند.

پس انسان به اندازه ای که با امام زاویه داشته باشه و دور باشه از مسیر مستقیم انحراف داره ، که باعث میشه از روو صراط هم انحراف داشته باشه و بلغزه و بیفته و سقوط کنه.

  یه وقت اصلش رو قبول میکنهاما معرفتش به امام کامل نیست، اینهم یه انحراف است.

یه وقتِ امام رو قبول کرده، اما در حوزه ی عمل دنبالِ امام نمی آید.

اینها انحراف دارند، البته همه ی انحرافها یه قدواندازه نیست...

پس شرطِ اینکه از روو صراط عبور کنه اینه که توو این دنیا صراط رو بشناسد و از او عبور کنه.(عبور کنه به معنی هدایت به دستِ امام، اقتدا کند به امام)

امام صادق(ع) میفرمایند: اَصراط المستقیم امیرالمومنین، علی بن ابیطالب علیه السلام.

امام زین العابدین(ع) میفرمایند: ما اهل بیت ابواب الهی هستیم و صراط مستقیم ماییم.

لذا رسول الله در روز غدیر، وقتی مردم را جمع کردند و خواستند امیرالمومنین را به معردم معرفی کنند، فرمودند: آی مردم!...منِ رسول الله، صراط مستقیم هستم که خدا شما را امر کرده از او اطاعت کنید. پس از من علی بن ابیطالب امام استو بعد از علی هم امامانی که از نسل علی هستند.

عرض کردم ، در جامعه ی کبیره هم ما گواهی میدهیم: انتم الصراط الاقوم.

  پس حاصل بحث: صراط در این دنیا، از جنسِ چوب وبتون و...  نیست، بلکه در دنیا به معنای یک مجموعه ی اعتقادی به نامِ دین است. اعتقاد، اخلاق و عمل صالح. که این دین برگرفته از امام معصوم باشد، در پرتوِ هدایت او باشد.

امیرالمومنین ع فرمودند: آن کسی که در دنیا عمل صالح انجام داد، رو صراط که  اومد، تا بهشت میتونه جلو برود. این هم رَدِ  اون کسانی ست که میگن اعتقادِت به امامت که درست شد دیگه عمل مهم نیست، دراویش،عَلَوی ها، صوفی ها،..  

اما خودِ امیرالمومنین ع میفرمایند: شرطِ اینکه تا آخر رووی صراط باشی این نیست که فقط امام را قبول کرده باشی، این است که به دستورِ امام هم عمل کرده باشی،

در آیه ی 153 سوره انعام(سوره ی انعام، سوره ی اعتقادی ست).

وَأَنَّ هَذَا صِرَاطِی مُسْتَقِیمًا فَاتَّبِعُوهُ وَلاَ تَتَّبِعُواْ السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکُمْ عَن سَبِیلِهِ ذَلِکُمْ وَصَّاکُم بِهِ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ

و [بدانید] این است راه راست من پس از آن پیروى کنید و از راه‏ها[ى دیگر] که شما را از راه وى پراکنده میسازد پیروى نکنید اینهاست که [خدا] شما را به آن سفارش کرده است باشد که به تقوا گرایید.

قرآن میگه، ای پیغمبر بهشون بگو دنبالِ راههای انحرافی نروید که اون راهها شما را از راه خدا متفرق کنند، این توصیه ی منِ پیغمبر به شماست.

نکته اینجاست. این راهِ مستقیم است. چطوری از راه صراط پیروی کنیم؟؟... روایات مختلفی توو این زمینه اومده.

*بعضی روایات میگه صراط مستقیم، طریقِ امام است،

*بعضی روایات میگه صراطِ مستقیم، امام است،

*بعضی روایات میگه صراطِ مستقیم، علی ست و اولاد فاطمه علیها سلام.(معصومین)

میگن از راههای فرعی نروید.

امام صادق ع فرمودن:...... گاهی صراط از مو باریکتر ست و از تیزیِ شمشیر بُرنده تر.بعضیها از روی آن عبور میکنن به سرعت نور. یه عده عبور میکنند مثل اسبی که به تاخت میرود.(تفاوتِ سرعت چقدر است؟؟؟؟) و عده ای مثل چهاردست و پاها(مثل سوسمار، به حالتِ چهاردست وپا). یه عده هم پیاده میروند. یک عده هم به صورت معلق(کمی روی پل راه میروند و یکدفعه تِلِپی میفتند، به آتش میسوزند و میاییند بالا کمی میروند جلو، دوباره تلپی..)

امام صادق فرمودن صراط از مو باریکترِ.

اهل معرفت فرمودن: دینداری، حفظ حریم حدودِ الهی، رعایت حلال و حرام، رعایت زبان و چشم و گوش، رعایت ممنوعات و حفظ خطوط قرمز الهی، کنترل نفس، کنترل امیال، اطاعت بی چون و چرا از حق تعالی... بعضی وقتها آنچنان سخت میشه که میبینی مرزها ... مرز حلال و حرام از مو هم باریکتر شده.

اگر از پهن و باریکیِ صراط بگیم :

فرمودن هرکس گفت اشهد ان لا اله الا الله میاد روو صراط اشهد ان محمد رسول الله محکمتر میاد. خدا رو که قبول کرد میاد روو صراط و رفت جلو و بحثِ نبوت شد کمی راه باریکتر شد. جلوتر که میرویم، هرچی پای اعمال و اعتقادات میاد وسط راه باریکتر و باریکتر میشود... باید مراقب باشیم.

حالا در ادامه ی روایت از سرعتِ عبور از صراط گفتن:

فرمودن بعضی با سرعت نور عبور میکنن. خب به نظرتون همچین کسی اصلاً میفهمه آتش چطور بود؟ گرمای آتش رو حس میکنه؟ اصلاً منظره ای از جهنم و سوختن تووی آتش به چشمش آمد؟ (اینجاست که معنی آیه درست میشه، لَا یَسْمَعُونَ حَسِیسَهَا)

اینها همون افرادی هستند که اومدن به این دنیا و حتی لحظه ای آلوده به آن نشدند، یک لحظه هم مردد نشدند، یک جا هم به مخش نخورد که خوبه از فلان جا برم.!... اینها میشن اولیا خدا دیگه. سیدِ مرتضی میگن من وقتی به تکلیف رسیدم از خودم نتنها حرام و مکروح سراق ندارم، مباح هم سراق ندارم. روایت دارد امام حسین وارد که میشوند آتش سرد میشود. *(انشالله در آینده که از شفاعت حرفی بزنیم توضیح کامل میدهیم)

عده ای با سرعت تاخت اسب عبور میکنند، اینها سوارند، نمیسوزند ولی خب منظره ها رو میبینند و داغی و آتش جهنم رو میبینند(در مقابل آنها که با سرعت نور رفتند و اصلا از آتش چیزی درک نکردند). روایتی داریم که علم مرکبِ مومن است، اگه این را بزاریم کنار این حدیثی که داریم باز میکنیم چی میشه؟... کسی که از اعتقادات و علوم اسلامی آگاهند سواره هستند.

عده هم به حالت چهار دست وپایی عبور میکنند. چی شد؟ اولاً اینکه سرعت بسیار پایین اومده و  ثانیاً برای انسانی که مقامش، مقامِ ایستادن و قیامست، چاردست و پا رفتن یکجور تحقیر است. این میشه حالت ذلت و خاری. چه وقت انسان چهار دست و پا میشه؟ وقتی بدنش ایراد پیدا میکنه. ...ما در قیامت چون با ایمانمون محشور میشیم، کوجا ایراد داشته؟ اعتقادات ایراد داشته دیگه!... که کمر شکسته و زانوها خم شده. توو دنیا چه وقت آدم زمینگیر میشه؟ وقتی ستون فقرات ایراد پیدا میکنه، زانوها ایراد پیدا میکنه و نمیتونه تحمل هیکل رو بکنه. قیام مومن به ایمانش هست، پیداست ایمانش ایراد داشته، اعتقادات کج بوده، خرابی داشته که چهار دست و پا اومده و سرعت کم میشه... قرآن میگه ما آدمیزاد رو تکریمش کردیم. حضرت فرمودن یکی از مصادیقی که قران میگه انسان را تکریم کردیم اینه که انسان را ایستاده آفریدیم. برخلاف حیوانات ... ولی یک عده توو قیامت . اهل معرفت میگن نگاه کن خداوند.

اول سرِِِ ِ(محل فکر و عقل). بعد دل(عواطف و احساسات)، بعد شکم، و بعد شهوت. یعنی عقل باید بر دل و برشکم و برشهوت امیر باشد. اما وقتی چهاردست و پا شد چی میشه؟ یعنی به جای اینکه عقل مشرف بر دل و شکم و شهوت باشه، همه در یک راستا و یک سطح میشن، هروقت بود میخوریم، هروقت پاش افتاد حمام میریم، اگه شد یه فکری هم میکنیم....

و وای بر احوال اونهایی که برعکس هستند. یعنی شهوت بر عقل و دل و شکم مسلط شده. 

..........انشالله در متنهای آینده روایات تکمیلی رو می آوریم.