موضوع صراط بود و اینکه آیا در قرآن اسمی از ان هست یا نه؟ اینکه صراط پلیست بر فراز جهنم، دلیلش کجاست؟...

دو دسته آیه را ذکر کردیم و آیه 8 از سوره تحریم را بعنوان دسته آیات سوم آوردیم:

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَّصُوحًا عَسَى رَبُّکُمْ أَن یُکَفِّرَ عَنکُمْ سَیِّئَاتِکُمْ وَیُدْخِلَکُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ یَوْمَ لَا یُخْزِی اللَّهُ النَّبِیَّ وَالَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ  نُورُهُمْ یَسْعَى بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَبِأَیْمَانِهِمْ یَقُولُونَ رَبَّنَا أَتْمِمْ لَنَا نُورَنَا وَاغْفِرْ لَنَا  إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ (8)

روزی که خداوند پیغمبرش را و مومنان ِ همراه پیغمبرش را خوار و ذلیل نمی کند، نور آنها در مقابلشان و سمتِ راستشان در حرکت است و مومنان دعا میکنند، خداوندا نور ما را تمام کن. "رَبَّنَا أَتْمِمْ لَنَا نُورَنَا وَاغْفِرْ لَنَا  إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ"

گفتیم که ابن عباس در تفسیر این آیه میگوید: آن کسانی که همراه پیغمبرندحضرات علی بن ابیطالب، فاطمه زهرا، حسنین و حمزه ی سیدالشهدا و جعفر طیار سلام الله علیهم اجمعین هستند.

و این اتفاق بر روی صراط خواهد افتاد. اون موقع که نورِ ایمان اینها جلو حرکت میکند و اینها به دنبالِ نور و به تعبیری دقیقتر، مومنان در پرتوِ نور اینها به صراط پا میگذارند.

ابن عباس ادامه میدهد که خداوند متعال این صراط را بر مومنان عریض و بر گناهکاران دقیق(باریک) قرار میدهد.

نکته ی لطیفش اینجاستکه نگفت بر مومنان عریض و بر کافران دقیق(باریک)، چون اصلاً کافران از صراط عبور نمی کنند، همون اول سقوط میکنند و کار به باریک شدن مسیر نمیکشه.

اما اینکه میگه مسیر برای گناهکاران باریک میشه و اینجاست که مومنان دعا میکنندکه :رَبَّنَا أَتْمِمْ لَنَا نُورَنَا وَاغْفِرْ لَنَا  إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌنورِ ما را تمام کن، یعنی استفاده از نورِ صاحبان هدایت را بیشتر کن. 

منتهی یه سوال پیش می آید: رابطه ی این دعا با اون نور چیه؟ این دعا چه ربطی داره به اون نوری کهیَسْعَى بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَبِأَیْمَانِهِمْ . این چه نوریست که در صراط پرتو می افکند و مومنان در پرتوِ آن می توانند راهشان را بر صراط ادامه دهند. رابطه ی ولایت با عبور از صراط چیست؟

اول یه جمله از شیخ صدوق میخونیم و بعد چند سند جهت اثبات ..

قبلا از قول شیخ صدوق عرض کردم که : در کتاب خودش((الاعتقاداتُ الاِمامیه)) صفحه ی 70 در کلامی آوردن که اعتقاد ما به صراط حق است، و صراط ، پلی است بر روی جهنم که  همه باید از روی آن رد بشن، و دلیلش رو هم 

(آیه 71 سوره ی مریم):

وَإِن مِّنکُمْ إِلَّا وَارِدُهَا کَانَ عَلَى رَبِّکَ حَتْمًا مَّقْضِیًّا

حالا جمله ی دوم از قول ایشون رو مطرح میکنیم. که فرمودن: از سوی دیگر صراط نام حجتهای الهی است(فِمِن عرفهم فی دنیا ...) هرکسی که در دنیا به اونها معرفت پیدا کرد و شناختشون و اطاعتشون کرد، خدای متعال جواز عبور از صراطی را که روی کُل جهنم ست را روزِ قیامت به او عنایت خواهد کرد.

بعدش شیخ صدوق این حدیث را می آورند که چون قیامت شد، پیغمبر میفرمایند: علی جان من و شما و جبرائیل برسر صراط مینشینیمو هرکس را بر سر صراط آوردند آنجا شما بین خود و آتش تقسیم میکنید. یکی یک (هذا لی، هذا لک)به آتش میگویی این مال من و این مال تو... .

خب سوال اینه که شیخ صدوق سند این کلامش از کجاست؟

(میخواهیم حدیث بخوانیم) یکی از کتاب معانی الاخبار  از شیخ صدوق و یکی هم از علامه مجلسی (جلد هشتم از بهار صفحه ی 66)

 آیه 8 سوره تحریم.

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَّصُوحًا عَسَى? رَبُّکُمْ أَن یُکَفِّرَ عَنکُمْ سَیِّئَاتِکُمْ وَیُدْخِلَکُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ یَوْمَ لَا یُخْزِی اللَّهُ النَّبِیَّ وَالَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ ? نُورُهُمْ یَسْعَى? بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَبِأَیْمَانِهِمْ یَقُولُونَ رَبَّنَا أَتْمِمْ لَنَا نُورَنَا وَاغْفِرْ لَنَا ? إِنَّکَ عَلَى? کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ (8)

اى کسانى که ایمان آورده اید! به سوى خدا توبه کنید، توبه اى خالص; امید است (با این کار) پروردگارتان گناهانتان را ببخشدو شما را در باغهایى بهشتى که نهرها از پاى درختانش جارى است وارد کند، در آن روزى که خداوند پیامبر و کسانى را که با او ایمان آوردند خوار نمى کند; این در حالى است که نورشان پیشاپیش آنان و از سوى راستشان در حرکت است، و مى گویند: «پروردگارا! نورِ ما را کامل کن و ما راببخش که تو بر هرچیز توانایى.» (8)

ابن عباس در تفسیر آیه روایتی آورده (ابن عباس مفسر بزرگ و مورد احترام بین شیعه و سنی است که سنی ایشان را محدث هم می داند.):

 «"یوم لا یخزی الله النبی"؛ عذاب اصلا به حضرت محمد رسول الله(ص) نزدیک نمیشود.

"والذین امنوا"؛ ابن عباس گفت شنیدم از رسول الله که فرمود الذین آمنوا یی که همراه من هستند عبارتند از : علی بن ابیطالب، فاطمه زهرا، حسن بن علی ، حسین بن علی، حمزه سیدالشهدا، جعفربن ابی طالب (ع) . اینها کسانی هستند که به دنبال من می آیند.

"نورهم یسعی"؛ سعی یعنی حرکت نسبتاً سریع.  بدان معناست که نور آنان(علی و فاطمه و ..)  که صراط را نورانی می کند، نوریست که هفتادبرابر از نورانی ترین نورهایی که در دنیا دیده اید نورانی تر است. 

*این هفتاد به معنی 69+1 نیست. این هفتاد یعنی خیلی زیاد.

"بین أیدیهم و بأیمانهم" بدان معناست که کسانی که پیرو آنان هستند در پرتو آن نور گام بر می دارند. این یعنی : اهل بیت محمد و آل محمد همگی چون برق از صراط می گذرند. سپس گروهی به سرعت باد عبور می کنند. آن گاه دسته ای چون اسب تندرو. سپس گروهی مانند پیادگان می گذرند. سپس قومی با چهار دست و پا و روی شکم از صراط می گذرند و سرانجام گروهی افتان و خیزان چون واماندگان که گاه بر نشیمن گاه راه می روند با زحمت فراوان از صراط عبور می کنند. حق تعالی این راه را بر مؤمنان عریض می کند و بر گنه کاران باریک. می گویند پروردگارا نور کامل به ما عنایت کن تا بتوانیم با آن از صراط عبور کنیم.»

اولیا الهی در پرتوِ نور (علی ، فاطمه حسن،حسینو...) حرکت میکنند و علما در پرتوِ نور اولیا الهی .... و من و شما در پرتو نور اولیا و علما...

درباره ی صراط ، اولین دسته آیاتی که  از قرآنِ کریم آوردیم، آیات 72و73 از سوره مریم بود و اینجا دومین دسته آیاتی که دلالت بر صراط دارد را  از سوره صافات(آیات 22و 23 و 24) مطرح خواهیم کرد.

از چه چیزی باید پاسخگو باشن؟ جوابگوی چی باشن؟؟؟

بعضی مفسرانِ شیعه و سنی بدونِ روایت چیزهایی گفتند، « إِنَّهُم مَّسْئُولُونَ » یکی گفته از بدعتهایی که گذاشتن. یکی گفته از نماز و روزه از عمل صالح از اعتقادات از توحید از مال....

اما  اهل سنی در کتابی از ابوسعیدخُدری و در شواهد التنزیل که مال اهل سنت است و اهل شیعه در کتابی از شیخ صدوق در عیون اخبار رضا از حضرت رضا(ع)که حضرت فرمودن:  اولاً این سوال روی پل صراط مطرح میشه و ثانیاً إِنَّهُم مَّسْئُولُونَ  یعنی مسئولون عن ولایت علی بن ابیطالب.

و اهل سنت هم این روایت را دارن، منجمله اَنس بن مالک که از راویانِ اهل سنت است میگه: وقتی قیامت شد و صراط نصب شد ( نُصِبَ صراط**این نصب شدنِ صراط رو هم توجه داشته باشین که یعنی یه وقت هست و یه وقت نیست)، صراط رو انداختن رو جهنم هیچ کس عبور نمیکنه مگر اون کسی که مجوزی داشته باشه(گذرنامه در دست داشته باشه) که توو اون گذرنامه ولایت امیرالمومنین مُهر خورده باشه. خود انَس میگه، پیامبر(ص) فرمودن این معنی آیه است: که میگه نگهشون دارین اینها باید سوال جواب بدهند، یعنی از ولایت علی بن ابیطالب سوال میشه. (البته سولات دیگری هم میشه ها، که صفحات بعدی گذرنامه است، انشالله توضیح میدهیم)

شیخ صدوق از امام باقر از قول حضرت رسول(ص) نقل میکنه که «قال رسول الله: یا على إذا کان یوم القیامة أقعد أنا و أنت و جبرئیل علی الصراط فلم یجز أحد إلا من کان معه کتاب فیه برات بولایتک؛» فرمودن: که یا علی وقتی قیامت شد، من و شما و جبرائیل سه نفری برِ صراط مینشینیم، برای کنترل کردن گذرنامه ها. احدی عبور نمیکنه الاّ اون کسی که یک نوشته و کتابی همراه داشته باشه(چی باشه توو اون؟)، مُهرِ ولایت شما در اون خورده باشه.

از اینجا دیگه امیرالمومنین شدن  قَسیمُ النّارِ و الجنه. علی محبتش سپرِ آتش شد.

سومین آیاتی که در بحث صراط مطرح خواهیم کرد: آیه 8 سوره تحریم.

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا تُوبُوا إِلَى اللَّهِ تَوْبَةً نَّصُوحًا عَسَى رَبُّکُمْ أَن یُکَفِّرَ عَنکُمْ سَیِّئَاتِکُمْ وَیُدْخِلَکُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ یَوْمَ لَا یُخْزِی اللَّهُ النَّبِیَّ وَالَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ  نُورُهُمْ یَسْعَى بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَبِأَیْمَانِهِمْ یَقُولُونَ رَبَّنَا أَتْمِمْ لَنَا نُورَنَا وَاغْفِرْ لَنَا  إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ (8)

اى کسانى که ایمان آورده اید! به سوى خدا توبه کنید، توبه اى خالص; امید است (با این کار) پروردگارتان گناهانتان را ببخشدو شما را در باغهایى بهشتى که نهرها از پاى درختانش جارى است وارد کند، در آن روزى که خداوند پیامبر و کسانى را که با او ایمان آوردند خوار نمى کند; این در حالى است که نورشان پیشاپیش آنان و از سوى راستشان در حرکت است، و مى گویند: «پروردگارا! نورِ ما را کامل کن و ما راببخش که تو بر هرچیز توانایى.» (8)

(آیه 71 سوره ی مریم):

وَإِن مِّنکُمْ إِلَّا وَارِدُهَا کَانَ عَلَى رَبِّکَ حَتْمًا مَّقْضِیًّا

و همه شما (بدون استثنا) وارد جهنم میشوید، این امری است حتمی و فرمانی است قطعی از پروردگارتان.

(آیه 72 سوره ی مریم):

ثُمَّ نُنَجِّی الَّذِینَ اتَّقَوا وَّنَذَرُ الظَّالِمِینَ فِیهَا جِثِیًّا

سپس آنها را که تقوا پیشه کردند از آن رهایی می بخشیم، و ظالمان را در حالی که (از ضعف و ذلت) به زانو درآمده اند در آن رها می کنیم.

تا حالا صحبت از صراط بود.

گفتیم صراط راهیست برفراز یا درون جهنم که همه باید بر آن پا بگذارند، مسلمان و کافر، مومن و فاسق و فاجر، همه باید وارد شوند، حتی انبیا و اولیاء . از دل این آیه برمی آید که هیچ کس از شما نیست مگر اینکه وارد آتش میشود. اهل تقوا را خداوند نجات و ظالمین را باقی میگذارد.

و روایات ذیل آن را مطرح کردیم، در سرعتِ مشیِ بر صراط، که افراد متفاوت هستند.

سوالی که مطرح کردیم این بود:

   اصلاً چه ضرورتی دارد که خوبان بر صراط بیایند؟ چرا خوبان از صراط رد بشوند؟

  و ضرری نداشت که ما اینجا بگیم، خوبها رو از راه دیگری ببرند و بدها رو همینجور که از روو پل صراط میبرند تالاپ و تالاپ بندازن توو جهنم. اصلاً بدها رو بیارن لبی جهنم و همینجوری هلشون بدهند داخل آتش و خوبها را از مسیری بدون دست.انداز ببریم به بهشت.

خب حالا فایده ی وارد کردنِ خوبان به جهنم چیه؟؟؟

جواب اول که ساده تر و کمی سطحی تر بود را از قول بعضی مفسران عرض کردیم که:

خداوند متعال هر کس را به بهشت جای میدهد، در حینِ عبور از پل صراط جایگاهی که اگر آن ایمان، تقوا، عمل صالح و اخلاقِ حمیده را نداشت در آن جای میگرفت را نشان میدهد.

و یه نکته هم اضافه کردیم که خودِ عبور از صراط هم کفاره ی بعضی گناهانیست که هنوز پاک نشده.

جواب دوم کمی عمیقتر است.

آخرت و دنیا را از هم جدا نکنید. آخرت آینه ی تمام قد و تمام نمای دنیاست، اگر بخواهید خوب دقت کنید جهنم خودِ دنیاست.

صراط طریقِ هدایت است، طریقِ حق است. تمام ما توو دنیا آمدیم یا نیامدیم؟ همه آمدیم. (قرآن هم که میگه همه ی شما باید وارد جهنم بشوید)

*جهنم حقیقتِ نفسِ ماست . نفس و دنیا از یک جنس هستند.همه ی ما غریضه مون گرایش به فسق و فجور داره. همه ی اولاد آدم دوست دارند بی بندوباری را، آزادیِ شیطانی را.

پس جهنم در وجودِ همه ی ما هست. نفسِ ماست. نفس اماره ی ماست. جهنم خودِ دنیاست.

صراط چی چیه؟ صراط ، طریق حق است، که هر که پیدا کرد و بر آن پا گذاشت(مسیر هدایت را) از جهنمِ نفسِ شیطان نجات یافته.

این را توو قیامت میبینیم.

شیطان سراغ همه می آید یا نه؟ آری.

نفس اماره همه دارند یا نه؟ آری.

   اما یک عدّه تند و یک عدّه میانه حال، یه عدّه کند موفق شدند از شرِ نفس شیطان عبور کنند.

اینها کسانی هستند که از رووی صراط رَد میشن.

  یه عدّه یه خورده به نفس غلبه کردند، یه خورده زمین خورده ی نفس شدند.

اینها کسانی هستند که ، یه خورده می سوزن ، یه خورده رَد میشن.

  یه عدّه اصلاً پسِ نفسشون برنیامدند، نفس برآنها غلبه کرد.

اینها کسانی هستند که از رووی صراط سقوط می کنند.

  یه عدّه عجیب نفسشون رو زمین زدند و شیطان را هم.

اینها اون کسانی هستند که صراطشون عریض است.

  یه عدّه هستند، پَسِ نفسشون برآمدند، امّا به سختی، به سختی... خیلی اذیت شدند تا توانستند نفس را کنترل کنند و هرلحظه هم ممکنه بخورند زمین.

اینها اون کسانی هستند که صراطشون باریک میشه. همون کسانی که از احادیث شنیدیم گاهی صراطشون از مو باریکتر و از شمشیر بُرنده تر است.

یه عدّه هستند که اصلاً نفس را نابودش کردند.

اینها اون کسانی هستند که صراطشون عریض است.

تا حالا اصرار داشتیم بگیم که همه وارد آتش جهنم میشوند. اما خوبان و متقین به صورتهای متفاوتی عبور میکنند و بدها رو رها میکنن و می مانند.

خب حالا فایده ی وارد کردنِ خوبان به جهنم چیه؟؟؟

چرا اصلاً دوتا راه درست نکردن؟!... چرا دلهره و اضطراب داشته باشن برای عبور از آتش؟...

 جواب اول:

بعضی از مفسران گفته اند که، یکی از وعده های الهی که هم تشویق است برای خوبان و هم تنبیه برای تبهکاران که، خداوندِ متعال هیچ مومنی را به بهشت نمی برد مگر اینکه به او آتش و جهنم و عذابهایی را نشان بدهد که اگر بدی می کرد به آنها میرسید. (گفت قدر افیت چه کس داند؟ گفت مصیبت دیدگان). حتی روایت داریم که روز و ساعتش رو هم بهش میگن که اگر فلان روز و فلان ساعت در فلان موقعیت بینِ امر الهی و امر شیطانی، دنبال نفسِش رفته بود حالا چه عذابی در انتظارش بود. 

پس بنای خداوند این است که بهشتیان را، اهل نجات را، اون درجات و جایگاهِ دوزخی را بهش نشون بده که متوجه بشود که بداند اگر چنین عمل نمی کرد جایگاهش اینجا بود. اون وقت متوجه بشود قدر الهی را بداند. فرح و سرورش بیشتر بشود. 

اینجا یه نکته اضافه کنیم که عکسشم درست است که به بدکاران و تبهکاران هم درجاتِ خوبان را نشان میدهدکه بدانند اگر طرفِ الهی را گرفته بودند و به درستی عمل کرده بودنند... حالا ببینند و بیشتر بسوزند(سوختنِ از درون را میگم).

اون وقت یه عده در دنیا آنقدر قشنگ زندگی میکنند که دنیا و اهل دنیا به خاطر آلودگیهاشون از اونها خجالت میکشند.

یکی مثلی من به اهلی گناه که می رسیم کم میاریم آ همرنگ جماعت میشیم و ساکت میشیم. ولی اون اهل تقوی و مومنین نه.

... اینها چه کسانی هستند؟

اینها کسانی هستند که در تفسیر نورالثقلین آمده که در قیامت آتش به مومن می گوید:

          مومن رد شو که سوزِ نورِ وجود تو ، آتش من رو خاموش کرد.

اینها کسانی هستند که وقتی ما می بینیمشون پیش خودمون میگیم حیف نیست؟ جایگاه خودم رو جهنمی کنم؟....

اینها کسانی هستند که نور وجودشون، جهنمِ نفسمون رو سر می کنه.

قبلاً عرض کردیم که، یکی از اعتقادات ما صراط است که در قیامت ما باید از صراط عبور کنیم. همان صراط که در وصیتنامه هامون به آن اقرار میکنیم ،در دعاها و زیارتنامه ها به آن شهادت میدهیم و به مردگانمان، اعتقاد به صراط را تلقین میکنیم.

اما اگرچه در قران 45 مرتبه صراط بکار برده شده ولی هیچ جایی نگفته این صراط از روو جهنم رَد میشه و در قیامت هست.

هرجایی گفته صراط، آن را با پسوندی به عنوان راه آورده: گفته صراط المستقیم. صراط الرب...  صحبت از پل و قیامت نیست.

پس از یک طرف اعتقاد داریم به پل صراط و از طرفی یک سوال هست: سندش کوجای قرآن هست؟؟

  در متنهای قبلی عرض کردم که : 

صراط در لغت به معنی بزرگراه و آزادراهی است بزرگ و وسیع و بی پیچ و خم، که تعدد نداره و چندشاخه نمیشه...

و  همچنین اشاره ای به دو دست آیه کردیم .

یکی آیاتی از سوره ی مریم که میگفت همه ی شما حتما وارد جهنم میشوید. و دیگری آیاتی از سوره ی انبیا که میگفت: اون کسانی که اهل تقوا هستند و از خوبان حتی صدای جیریق-جیریقِ آتش رو هم نمیشنوند. 

*همونجا حَسیس رو معنی کردیم به صدای جیریق جیریق آتش. این صداییست که بستگی دارد به هیزمِ آتش. همان هیزمی که در جایی دیگر میفرماید هیزمِ آتشِ جهنم مردُم هستند و سنگها...

همانجا سوالی هم مطرح شد که : چطور این دو دسته آیه با هم جمع بسته میشوند؟؟؟؟

در پاسخ عرض کردیم که بعضی با اشاره به آیه ی 23 سوره ی قصص میگویند کلمه ی وَرَدَ گاهی به معنای اشراف یافتن است و همیشه به معنی دخول نیست. وو در ادامه آوردیم که بسیاری از مفسران میگویند نه. همه واردِ جهنم میشوند.  

  یک راه دیگر باقیست. 

(از روایات کمک میگیریم) دخول در آتش که قرآن میگه ، همه وارد میشوند، اما. هرکس حَسَبِ آلودگیهاش میسوزه و حَسَبِ مقدار طهارتش از آتش نجات پیدا میکنه. 

حالا این چطور امکان داره؟!!!......  چطور شدنیه؟

زیباترینش رو شیخ صدوق در کتابِ((الاعتقاداتُ الاِمامیه))  صفحه ی 70 آورده ست.شیخ صدوق در این کتاب یه دور کامل اعتقادات شیعه را توضیحی دادن ، یعنی به هرکدام رسیدن یکی دو خط توضیح دادن.

اگه حالش رو نداشتین کتابای با این حجم رو بخونین حضرت آیت الله سبحانی هم کتاب ساده و روانتری دارن با نام (منشور اعتقاداتِ امامیه) . ایشون 70 عقیده از اعتقاداتِ شیعه رو تیتروار گفتند، برای هرکدام حدود یک صفحه یا کمتر شرح دادن، کلِ کتاب حدوداً 200 صفحه میشه.

خلاصه اینکه شیخ صدوق در کتاب خودش((الاعتقاداتُ الاِمامیه)) صفحه ی 70 در کلامی اوردن که اعتقاد ما به صراط حق است،و این صراط پلِ جهنم است، و همه باید از روی آن رد بشن، و دلیلش رو هم همان آیه

(آیه 71 سوره ی مریم):

وَإِن مِّنکُمْ إِلَّا وَارِدُهَا کَانَ عَلَى رَبِّکَ حَتْمًا مَّقْضِیًّا

خب پس این میشه نتیجه ی این چند خط :

صراط اگرچه به معنی راه است، اما چون همه ی ما باید وارد جهنم بشویم ، اولاً خوبها هم رد میشوند، دوماً نمی سوزند، سوماً بدها باقی میمانند، چهارمً مجبوریم بگوییم صراط راهیست برفراز جهنم.

(اگر یک راه از روی گودال یا دَرّه ای رد بشه به آن میگوییم پل.)

توجه دارین که دوتا نکته اثبات شد بهمون که : هم ورود به جهنم را داریم (عبور از وسطِ آتش داریم) و هم عده ای اصلا نمیسوزن و حتی صدای آتش رو هم نمیشنوند...

....چیطوریشا دیگه توو متن بعدی از روایات توضیح میدیم.

ما بعنوان یه نکته گفتیم: ما یک صراطِ مستقیم داریم و یک صراطِ انحرافی. و الباقیِ راهها ، راههای فرعیست که به این دوتا ختم میشوند.اما هیچ جای قرآن اشاره نکرده که ما یه پلی می اندازیم روو جهنم یا توو جهنم یا بغلی جهنم آ شوما میرین رووش آ از رووش میوفتین توو جهنم. پس اینکه شوما هی میگین صراط.صراط.....صراط ... صراط توو قیامتِ و امان از اون لحظه ای که بریم روو پلی صراط...  این رو از کجا میگین؟

این را ما میخواهیم اثباتش کنیم از قرآن به مدد روایت.

  یکی از اون آیاتی که میگویند دلالت بر صراطِ قیامت دارد آیات 71 و 72 سوره ی مریم است که به کمک روایات ما از آن میفهمیم که در قیامت صراطی هست.

برای اینکه بشود روشن کنیم اول آیه ی 68 سوره ی مریم رو میخوانیم.

(آیه 68 سوره ی مریم):

فَوَرَبِّکَ لَنَحْشُرَنَّهُمْ وَالشَّیَاطِینَ ثُمَّ لَنُحْضِرَنَّهُمْ حَوْلَ جَهَنَّمَ جِثِیًّا

سوگند به پروردگارت که همه ی آنها را همراه با شیاطین محشور میکنیم، بعد همه را گرداگرد جهنم در حالی که به زانو درآمده اند حاضر میسازیم.

* جِثِیاً= به حالت به زانو افتاده.

پس حول جهنم جمع شدن... بعد چه اتفاقی می افته؟

(آیه 71 سوره ی مریم):

وَإِن مِّنکُمْ إِلَّا وَارِدُهَا کَانَ عَلَى رَبِّکَ حَتْمًا مَّقْضِیًّا

و همه شما (بدون استثنا) وارد جهنم میشوید، این امری است حتمی و فرمانی است قطعی از پروردگارتان.

(آیه 72 سوره ی مریم):

ثُمَّ نُنَجِّی الَّذِینَ اتَّقَوا وَّنَذَرُ الظَّالِمِینَ فِیهَا جِثِیًّا

سپس آنها را که تقوا پیشه کردند از آن رهایی می بخشیم، و ظالمان را در حالی که (از ضعف و ذلت) به زانو درآمده اند در آن رها می کنیم.

*وارد شدنِ همه ی شما به جهنم بر پروردگارت حتمی و قطعی کرده (یعنی خدا این رو نوشته، برنامه ریزی کرده). چی فهمیدین از این آیه؟ چی؟

اینکه همه باید وارد آتش بشوند. همه باید وارد آتش بشوند. بعد خداوند متعال اهل تقوا را نجات میدهد، اما ظالمان را در حالی که به زانو درآمدند رها میکند.

اما یه اشکالی وارد میشه اینجا. اینکه: برای چی خوبها وارد جهنم بشوند؟؟؟ یعنی بعدی یه عمری بندگی و نماز و عبادت و اخلاص ، انبیاء و اولیا را ببرند داخل آتیش؟!!!... یوخده اشکال داره!!...

اینجا یه نظریه هست با چندتا مثال:

اصلاً بعضی افراد هستند که میگویند ورود گاهی وقتها به معنی داخل شدن نیست، به معنیِ اشراف یافتن است.

اشراف یعنی چی؟ اگر شما بالاسرِ یه حوضی ایستادین، عرب میگه چی؟ میگه وارد شد. ورود به معنی دخول نیست. به معنی اشراف است.

اینجا قرآن میگه چی؟ حولِ جهنم. بعد هم میگه وارد جهنم شوید.

یه مثال دیگه هم برای این نظریه هست که ورود به معنی دخول نیست، در آیه 23 سوره ی قصص.

(آیه 23 سوره ی قصص):

وَلَمَّا وَرَدَ مَاء مَدْیَنَ وَجَدَ عَلَیْهِ أُمَّةً مِّنَ النَّاسِ یَسْقُونَ وَوَجَدَ مِن دُونِهِمُ امْرَأتَیْنِ تَذُودَانِ قَالَ مَا خَطْبُکُمَا قَالَتَا لَا نَسْقِی حَتَّى یُصْدِرَ الرِّعَاء وَأَبُونَا شَیْخٌ کَبِیرٌ

و چون به آب مدین وارد شد گروهى از مردم را بر آن یافت که [دامهاى خود را ] آب میدادند و پشت‏سرشان دو زن را یافت که [گوسفندان خود را] دور میکردند [موسى] گفت منظورتان [از این کار] چیست گفتند [ما به گوسفندان خود] آب نمیدهیم تا شبانان [همگى گوسفندانشان را] برگردانند و پدر ما پیرى سالخورده است.

* در این آیه می فرماید: وقتی موسی وارد آبِ مدیَن شد،(اون چاهِ) دید یه عده جمع شدن دارن آب میکشن ، اما دوتا دختر باحیا عقب ایستادن، موسی رفت توو چاه آ این صحنه را دید؟

قرآن نمیگه وقتی نزدیکِ ماءِ مدین شد، میگه  وقتی واردِ ماء مدین شد. یعنی رسید کنارش. پس وَرَدَ به معنای اِشراف است.

  از طرفی قرآن در سوره ی انبیاء میفرماید: آن کسانی که خوبان حتی حثیث آن را هم نمیشنوند...

(آیه 101 سوره ی انبیا):

إِنَّ الَّذِینَ سَبَقَتْ لَهُم مِّنَّا الْحُسْنَى أُوْلَئِکَ عَنْهَا مُبْعَدُونَ

بیگمان کسانى که قبلا از جانب ما به آنان وعده نیکو داده شده است از آن (آتش)دور داشته خواهند شد

(آیه 102 سوره ی انبیا):

لَا یَسْمَعُونَ حَسِیسَهَا وَهُمْ فِی مَا اشْتَهَتْ أَنفُسُهُمْ خَالِدُونَ

صداى آن را نمیشنوند و آنان در میان آنچه دلهایشان بخواهد جاودانند

  پس تاحالا چی گفتیم؟؟؟؟

 قرآن تووی آیه  71  سوره ی مریم میفرماید همه میروند توو جهنم،ظالمین میمونن و بقیه را نجات پیدا میکنن. از اونطرف هم نمیشه همه بروند توو جهنم چون از آتش دور هستند و طبق آیات 101 از سوره ی انبیا، خوبان حتی حسیس آن را (یعنی صدای جیریق جیریقی آتش رو هم) هم نمیشنوند. خوبان از آتش دور هستن. راهش اینه که بگیم وَرَدَ به معنای اشراف است به جهنم.

اما مشهورِ مفسرین میگویند:  نه. همه وارد میشوند.( و اون نظریه ی اشراف یافتن را قبول ندارن).

اما یه راه دیگه هم باید وجود داشته باشه که ما همه توو جهنم برویم، اما همون جور که قرآن در سوره ی انبیا می گوید ، خوبان نسوزند حتی صدای آتش رو هم نشنوند.

اون راه چیه؟

میگن یه راه میمونه، اون راه اینست که بگیم: یه صراطی، یه پلی وجود داشته باشد، که اون پل هم توو جهنم باشه و هم بتونه یه عده ای را سالم عبور دهد، و بقول ما هوشمند باشه، در عین حالی که داخل جهنم ست یا رووی جهنم ست. همه هم رووش وارد شوند و اونهایی را که باید نجات بدهد را نجات بدهد و اونهایی را که باید بسوزونه یا بندازه توو آتش را اتوماتیک واربیندازد.

این میشه صراط. دلیل این حرف چیه؟

انشالله روایات و آیات دیگری هست که اگرچه کلمه ی صراط در آن نیومده ولی به مدد روایات مارا میرسونه به اینکه باید یه صراطی برفراز جهنم باشد که همه ی ما ازش عبور کنیم...

انشالله توضیحش رو در روزهای آینده....

سه تا نکته را عُلما و بزرگانِ ما مورد توجه قرار دادن:

  اول اینکه: صراط به معنای راهِ بزرگ، وسیع و بدونِ پیچ و خم است، همان که ما در فارسی به آن میگوییم بزرگراه.

دوم اینکه: صراط در قرآن هیچ وقت جمع بسته نشده. چرا؟ چون یک راه بیشتر نیست...

نکته ی سوم: در قرآن 45 مرتبه کلمه ی صراط بکار برده شده و عمده ی آنها یک پسوند دارد.

صراط المستقیم. صراط العزیز الحمید. صراط سویا(راهی که باریک و کجی و انحرافی ندارد)... یعنی همیشه پسوندش داره نشون میده ...

اینجا یک نکته داریم: ما در قرآن هیچ جا کلمه ی صراط نداریم که خداوند فرموده باشد و منظورش صراط در قیامت باشد، هرجا گفته صراط به معنی روش بوده، هرجا حرف از صراط المستقیم بوده، یعنی هرکسی مومن است میاد به صراط مستقیم و هرکس کافر است از صراط مستقیم، منحرف میشود.

پس نکته ی سوم چی شد: اینکه 45 مرتبه در قرآن کلمه ی صراط به کار رفته، اما هیچ جا سخنی از پلی روی جهنم و جاده ای در قیامت نیست. هرجا گفته صراط منظورش چیه؟

منظور روشِ بندگی ست. و خارج از این صراطِ مستقیم راهِ دوری از خداست.

پس ما یک صراطِ مستقیم داریم و یک صراطِ انحرافی. و الباقیِ راهها ، راههای فرعیست که به این دوتا ختم میشوند.اما هیچ جای قرآن اشاره نکرده که ما یه پلی می اندازیم روو جهنم یا توو جهنم یا بغلی جهنم آ شوما میرین رووش آ از رووش میوفتین توو جهنم. پس اینکه شوما هی میگین صراط.صراط.....صراط ... صراط توو قیامتِ و امان از اون لحظه ای که بریم روو پلی صراط این رو از کجا میگین؟

این را ما میخواهیم اثباتش کنیم از قرآن به مدد روایت.

من و بروبچ چندتا سوال برامون همیشه مطرح بودس در موردی صراط... بسیار عالی شد که حج آقا مسجدمون قصد کردن در موردی همین صراط صحبت کنن، اینجوری ما هم چندتا سوالاتمون جواب داده میشه، درسته؟...

خب، حالا بیبینیم صراط چی چی هست؟ کاربرد قرآنیش چیست؟

اینکه از بچگی توو ذهنی ما کردند که آقا سری پلی صراط را دریاب که نیوفتی توو جهنم و ... مدام گفتن پلی صراط.پلی صراط... آیا اصلاً یک آیه هم داریم که بگه صراط پل هست؟ و اگه پل هست این پل کجاست؟ و اگه پل هست یعنی برای رسیدن به بهشت هیچ راهی نیست به جز رد شدن از روی صراط؟ مثلاً ما نمی تونیم بریم کمی دورتر و از راه دیگری دوربزنیم و برویم سمت بهشت؟... اصلاً چرا باید از روی صراط رد شد؟ به چه دلیل؟

آخرش این صراط راهِ مستقیم است یا پل؟... اگه پله این چه پلیه؟ آیا روی جهنم می زنن؟ یا داخلِ جهنم؟ آیا همه ی افراد باید از روی اون عبور کنند؟ خوب و بد؟ مثلاً امام حسین علیه السلام ، امام زمان عجل الله هم از روی اون عبور میکنند؟

و بطور کلی ماهیت و حقیقتِ صراط چیه؟ و حقیقت صراط را با آیات قرآن و احادث شکافت... و از همه مهمتر چه ارتباطی هست بینِ آن صراطِ مستقیم که ما هر روز در نماز تکرار میکنیم(راه مستقیم) با پلِ صراطی که در قیامت باید از روی آن عبور کرد؟ اگر ارتباطی همه بین این دو؟ آیا فقط یه تشابه اسمیه؟...

خب در لغت صراط به معنای راه است. ولی چندتا نکته هست همینجا.

چون کلماتِ دیگری هم به معنای راه هست:

طریق به معنای راه.

سَبیل به معنای راه.

مسیر به معنای راه(مصیر به معنای مقصد).

خب چه فرقیست بین کلمه ی صراط با طریق و سبیل؟

سه تا نکته را عُلما و بزرگانِ ما مورد توجه قرار دادن:

  اول اینکه: صراط به معنای راهِ بزرگ، وسیع و بدونِ پیچ و خم است، همان که ما در فارسی به آن میگوییم بزرگراه. راهی که مدام باریک نمیشه و پهن بشه، مدام پیچ و واپیچ نداره... و سبیل اَعَم است، هم به راهِ باریک میگن سبیل و هم به راه پهن. هم به کورهِ راه میگن. هم به پس کوره... لذا جمع هم بسته میشود. مثل موردی که در آیه ی آخر سوره عنکبوت آمده.(همه راهها را به روی انها باز میکنیم..)

دوم اینکه: صراط در قرآن هیچ وقت جمع بسته نشده. چرا؟ چون یک راه بیشتر نیست... اما سبیل جمع بسته میشود. در قرآن داریم:.... راههای سلامتی...راههای خدا (سُبُلَ ربِک)...

برای همین بزرگانِ ما گفتند نتیجه میگیریم از اینکه یه جا میگه صراط و جایی میگه سُبُل ، یعنی ما یه راهِ اصلی داریم که به خدا ختم میشه و بقیه که می گوییم سُبُل راههای فرعیست که باید بیاید به همین بزرگ راه و راهِ اصلی ختم شود.

سوم اینکه...........